Kayıtlar

Temmuz, 2023 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Vîna Xwe Hişyar Bikin

Resim
Xemgînî li ser rûyên gîyanên winda ye, Hêsir kom bûne li ser dilên perîşan.  Li ser şopa xeyalên bimij ên bêdeng, Perdeyeke reş li ser hêvîyan hatîye pêçandin. Demekê bihêz bûn, demekê bicoş bûn, Mîna çivîkên azad li asîman difirîyan. Lê di bin nîrê keştîyên dagirker ên demê da, Mîna şêrên westîyayî yên ber bi bêdawîtîyê ve çilmisîn. Li ser rûyê wan şîneke xemgîn veşartî ye, Di şevên bêxew da jîyana xwe ji dest dane. Çîrokên paşerojê di bîra wan da deng vedidin, Ji îradeya xwe bêpar hatine hiştin, derîyên vîna wan girtî ne. Lê hûn ne bêçare ne, ez ji dil ji we ra bibêjim, Hûn dikarin pêlên bindestîyê têk bibin. Rabin, hêza ku di dengê we da deng vedide û zinaran tîne xwarê kifş bikin, Meşa xwe ya serkeftinê dest pê bikin û li jîyanê vegerin. Li pişt tarîyê ronahîyeke veşartî heye, Tenê hewl bidin ku wê di dilê xwe da bibînin. Ji bo kesên ku îradeya wan ji destê wan hatîye standin, Rojek ê bê têkoşîna we yê bi xwe ra rojên azad û serkeftinê bîne. Bawer Agirî

Çavên Te yên Şîn ên Ezmanî

Resim
Dema ku êvarên sar li lûtkeyên xwe dimeşin, Dar bi dengê bayê digihin hev. Çavên te yên şîn ên ezmanî, Demên winda yên ronîya hêvîyê ne. Dil bi zimanê evînê dipeyive, Her perçeyeke wê bi evînê dişewite. Bi şev bi stêrkan ra dans dike, Cîhaneke tijî ya xewnên razdar e. Bi hatina biharê ra xweza şa dibe, Her şaxek zîl dide. Tu bi çavên xwe rengan vedibêjî, Wêneyên li ser tabloyan jîn dibin. Çem stranên xemgînîyê dibêjin, Awazên wan dikevin nava dilan. Derî heta hetayê vedibin  Û di asoyan da bi ezmanan ra dibî yek. Bawer Agirî

Têkoşîn û Berxwedan

Resim
Ez di nava rêyên dijwar ra meşîyam, Di çavên min da biryar, di dilê min da bawerî, Dema ku ez tê dikoşîyam, min xwe dît Û her gava ku ez radibim, li ser rêya xwe bihêztir dibim. Di şevên tarî yên ku min asîman qul dikir da, Bi bêhêvîtîyê ra têkoşîyam, min li stêrkan dinihêrî, Ez her gav bi dilpakî li pey mucîzeyan gerîyam, Li pişt her astengîyekê, min gaveke din ber bi pêş ve avêt. Ez ne di bahozan da şikestim, ne jî bi derbeyan, Min bi bêhnfirehî, bawerî û têkoşîna saxlem xwe ragirt, Her çend rêwîtîya min dijwar bû jî, min dev jê berneda Biryardarî û daxwaza di min da, ez bi hêz kirim. Kesî şerê di hundurê min da nedizanî, Û li pişt hêsirên çavên min çi veşartî bûn, Lê hêvîyên di hundurê min da bi her êşê ra mezin bûn, Min barê xwe bi biryar hilgirt, bê rawestan tê  koşîyam. Stêrk ne di rojên tav da, lê di tarîyê da dibiriqin, Ez dizanim ku rêyên dijwar çîrokên xweş vedibêjin, Têkoşîn û berxwedan wateya jîyanê tacîdar dikin, Min zor û zehmetî kişandin, ez li ser rêya xwe bê rawesta

Jîyan li Alîyekî, Rê li Alîyê din

Resim
Dengê bilûra bayê di guhan da ye. Rêwîyek bi dilekî tijî evin dikeve ser rê Bi lingên xwe yên westiyayî, şopan li pey xwe dihêle. Ev rê di demên berê da bûye şahidê gelek deman. Şopên bîranînên winda, bîranînên xemgîn. Lê rêwî dimeşe, tenê bi pêş ve dimeşe Helwesta wî bi berxwedanê ye û dilê wî tijî hêvî ye. Li serê çîyayan stêrk bi rêwîyan ra ne, Şînîya deryayê û strana bayê di guhên te de ne. Bişirînek dikeve ser lêvên te, Di ronahîya dilê xwe da tîrêjeke hêvîyê di destên xwe da digirî. Wê carekê serdana van erdan kiribû, Bêhn hê jî tezebûna bîranînan diparêze. Êşa dil û agirê evînê di hundurê xwe da dişewitînî, Demekê evîndar bû ew, niha li pey bîranînan e. Dibe ku ev rêwî di rê da bi çarenûsa xwe ra rû bi rû bimîne, Ew bi nezanî rêyên stirî yên evînê hildibijêre. Lê ew bi wêrekî, bêserûber û bêserûber pêşve diçe, Gavên xwe diavêje, dikeve nav sîyên mij ên berê. Rêwîtîya bêrêwî, dibe ku jîyan bi xwe be, Nepenî, heyecan, carinan jî dijwarî. Lê ev rêwî hêvîyê di dilê xwe da digerîne,

Darên Cûdîyê bi Destên Zaliman Tên Şewitandin

Resim
Li ser lûtkeyên bilind ên Çîyayê Cûdîyê, Çûkên daristanê stran digotin. Rengên kulîlkan li ber bayê direqisîn, Kêzik di bin axê da bi aramî dijîyan. Lê werin bibînin ku dijminên xedar hatine, Bi agirên xwe yên sojer daristanan dadiqurtînin. Ezman bi dûmanê ketîye û dil pê dax dibe, Xweza li Çîyayê Cûdîyê felaketê dijî. Çûkên ku baskên xwe dihejandin, li ezmên bûn ax, Di şûna bêhna kulîlkan da dûmaneke tal hat. Cîhana bêdeng a zindîyan bi erdê ve bû yek, Di bin axê da jî nekarîn bêhna xwe bistînin. Hevsengîya xwezayê xera bû, xemgînî li her derê bû, Me nikarîbû em wan rawestînin, çavên me tijî hêsir in. Çûk bêdeng in, kulîlk şîn nabin û xalxalok nemane, Dema ku Çîyayê Cûdîyê digirîya, dinya dizivirî û nedisekinî. Cihên ku berê geş bûn û difîtîyan, Niha veguherîne kavilên mirinê. Berpirsîyarî li ser milê me ye, divê em jî biqîrin Divê em xemgînîya xwezayê hîs bikin û pê ra bin. Şîyar be ey mirovahî, dem dema parastina xwezayê ye, Dar, keskahî û ajalan hembêz bikin. Şewata ku li Çîyayê Cû

Anadili Kürtçe olmayan biri Kürtçeyi nasıl öğrenebilir ve Kürtçe ona ne katabilir?

Resim
Dil öğrenmek, beyin için en değerli egzersizlerden biridir ve yeni bir dil öğrenme süreci, zihinsel kapasitenizi genişletmek ve düşünme becerilerinizi geliştirmek için harika bir fırsattır. Kürtçe gibi zengin bir dilin kapılarını açarak, sadece dil becerilerinizi değil, aynı zamanda kültürel anlayışınızı da geliştirebilirsiniz. İşte neden anadili Kürtçe olmayanlar için Kürtçe öğrenmenin değerli bir girişim olduğuna dair bazı sebepler: Kürt Dili ve Kültürünü Daha Yakından Tanımak: Kürtçe, Kürtlerin binlerce yıllık zengin kültürünün bir parçasıdır. Dil, bir toplumun kimliği ve değerleriyle sıkı bir şekilde bağlantılıdır. Kürtçe öğrenerek, Kürtlerin yaşam biçimini, geleneklerini, müziğini, dansını ve edebiyatını daha iyi anlama şansınız olacaktır. Bu, size daha derin bir bağlantı ve anlayış kazandırır. Yeni Dostluklar Kurma ve İletişim Yeteneği: Kürtçe öğrenmek, Kürt olan insanlarla daha kolay iletişim kurmanıza olanak tanır. Anadili Kürtçe olan insanlarla dil engeli olmadan etkileşime g

Alîyên Neyînî yên Olan: Dogmatîzm, Fanatîzm û Parçebûna Civakî

Resim
Ol hêmaneke girîng e ku ji bo gelek kesan tê wateya rêberî û hevgirtina civakî. Lê alîyên olan ên neyînî jî hene ku ji alîyê hin rexnegiran ve tên rexnekirin. Em dikarin li vir hin alîyên olan ên neyînî derpêş bikin. Ol li ser hin bawerî û doktrînan hatine damezrandin. Di hin rewşan da wisa tê bawerkirin ku ev bawerî bi tu awayî nayên darizandin û nayên guhartin. Bawerîyên dogmatîk dikarin ramana rexneyî bitepisînin û bihêlin ku mirov rastîyên zanistê red bikin. Ev yek dikare bibe sedema belavbûna cehaletê di civakê da û rê li ber pêşketina zanistî bigire. Dibe ku hin kes ji bo bawerîyên xwe pir fanatîk û radîkal bibin. Lê fanatîzm dikare bibe sedema nerazîbûn û tundîya civakî, herweha kiryarên terorîstî. Gava ku mirov bala xwe dide şerên ku di dîrokê da bi navê olan hatine kirin, mirov pir rehet dikare mînakên xirab ên herî rûxîner bibîne. Aîdbûna ol û mezhebên cuda dibe ku di hin civakan da bibe sedema cihêkarî û dubendîyê. Cudahîya di navbera olan da dikare civakan bera hev bide û

Mihemed pêxember mafdar bû yan Amr bîn Hîşam (Ebû Cehîl)?

Resim
Hûn Amr bîn Hîşam nas dikin? Dibe ku piranîya we ev nav nebihîstîye. Lê heke em bibêjin hûn "Ebû Cehîl" nas dikin, piranîya we yê bibêje, erê min navê wî bihîstîye. Navê Ebû Cehîl yê rast Amr bîn Hîşam e. Lê piştî ku misliman xurt dibin û ji ber hin sebebên din Mihemed pêxember navê wî lê dike Ebû Cehîl. Ji wê demê şûn da êdî gelek kes wî bi vî navî dinasin. Em ê piştra qala wê yekê bikin ku sebaba ku çima pêxember ev nav li wî kirîye. Lê, berî vê, divê em hinekî qala têkilî, şer û pevçûnanên di navbera Mihemed pêxember û Amr bîn Hîşam da bikin. Herweha em ê behsa wê yekê bikin ku bi rastî jî Amr bîn Hîşam wekî navê xwe nezan bû yan na. Ji bilî vê yekê, em dixwazin ku piştî ku we ev nivîs xwend, hûn bi xwe biryarê bidin ka kî mafdar bû. Êdî teqdîr ya we ye. Amr bîn Hîşam di dema Mihemed pêxember da yek ji rêberên Mekeyê bû. Ew li gorî dema xwe mirovekî zana, wekî her kesî girêdayî bawerî û çanda xwe bû. Piştî ku Mihemed pêxember pêxembertîya xwe îlan dike, dixwaze ku Amr bîn

Peyva "kameraman" bi tirkî ye?

Resim
Gava ku mirov li dîrokê dinêre, zimanan ji hev gelek peyv standine û xwe zêdetir zengîn kirine. Ev danûstandin pirî caran xwezayî bûye. Lê piştî ku serdest û dagirker bi zanebûn nijadperestî kirin, rewş ji xwezaya xwe derket. Bo mînak, piştî ku Mihemed pêxember mir, ereban êrîşî her derê kirin. Erebî bi Quranê ve têkildar kirin û wekî zimanê pîroz û tekane li ser gelên din ferz kirin. Bi vî awayî bivê nevê tesîra erebî li her derê li ser zimanên din çêbû. Kurdî jî yek ji wan mexdûran e. Piştî avakirina komara tirk,  Sazîya Zimanê Tirkî (TDK)  di sala 1932an da hat avakirin. Bi vê sazîyê zimanê tirkî ji nû ve hat nivîsîn, jê ra rêzimanek hat danîn û di dibistanan da hat hînkirin. Ji wê rojê heta niha tirkî bûye zimanê nivîsînê. Dûra vê sazîyê bi hezaran peyvên bîyanî li gorî denganîya tirkî guherandin û kirin malê tirkî. Tirkî peyvên xwe bi piranî ji erebî, zimanên ewropî, kurdî, rûsî, farisî û hin zimanên din standine.  Her wekî me li jor jî da xuyakirin, zimanê tirkî gelek peyv ji zi